του Παναγιώτη Αποστόλου
Επικεφαλής Στρατηγικής Πολιτικής
Η Τουρκία “σέρνει” πάλι τις εξελίξεις
Την ώρα που ετίθετο σε εφαρμογή το σχέδιο της Ρωσίας και της Τουρκίας για την εκεχειρία (κατάπαυση) του πυρός στην Συρία, ο απερχόμενος Πρόεδρος των ΗΠΑ Μπάρακ Ομπάμα, βαθύτατα ενοχλημένος από την προ ημερών συνάντηση της Ρωσίας, της Τουρκίας και του Ιράν στη Μόσχα, μια συνάντηση που δεν κατέστη δυνατόν να αναβάλλει ούτε η μυστήρια δολοφονία του Ρώσου Πρέσβη στην Άγκυρα, αποφάσισε να απελάσει 35 Ρώσους διπλωμάτες. Με την κατηγορία πως – τάχατες – ενεπλάκησαν στην προεκλογική διαδικασία των Αμερικανικών εκλογών της 8ης Νοεμβρίου 2016, όπου δεν εξελέγη η εκλεκτή της ΝΤΠ, Χίλαρι Κλίντον, την οποία υποψηφιότητά της μετά μανίας υποστήριξε ο Μπάρακ Ομπάμα.
Στον αντίποδα η Ρωσία σκεπτόταν να απελάσει αντίστοιχους Αμερικανούς διπλωμάτες – εκεί μάλλον αποσκοπούσε η βιαστική ενέργεια του Ομπάμα – αλλά τελικά ο Βλαντιμίρ Πούτιν απέδειξε πως είναι πολύ μεγάλος ηγέτης και δεν σήκωσε το “γάντι” που του πέταξε ο Ομπάμα. Αυτή η απόφαση του Πούτιν αποδεικνύει ότι δεν θέλει να διαταράξει τις καλές σχέσεις του με τον νεοεκλεγέντα Ντόναλντ Τραμπ, από τη στιγμή που σε 20 τουλάχιστον ημέρες ο Μπάρακ Ομπάμα, μας κουνάει μαντήλι και “βαλσαμώνεται” για να θυμίζει πως ήταν από τους χειρότερος Προέδρους των ΗΠΑ.
Ωφελημένοι Ρωσία, Τουρκία, Ιράν από την τριμερή στη Μόσχα.
Στη συνάντηση της Μόσχας των ΥΠΕΞ των χωρών της Ρωσίας, της Τουρκίας και του Ιράν, οι τρεις χώρες δεσμεύθηκαν να εγγυηθούν την εδαφική ακεραιότητα της Συρίας μη επιθυμώντας ούτε επιδιώκοντας την αλλαγή του υφιστάμενου καθεστώτος, συνηγορώντας ταυτόχρονα στην παραμονή του Μπασάρ Αλ Άσαντ στην εξουσία του κράτους της Συρίας.
Αυτή η εδαφική ακεραιότητα της Συρίας συμφέρει τον Ερντογάν, διότι αποφεύγει την μέχρι πρότινος προδιαγεγραμμένη δημιουργία Κουρδικής κρατικής οντότητας στα σύνορα του με τη Συρία, από όπου θα είχε απώλεια εδαφών της σημερινής Νοτιοανατολικής Τουρκίας.
Από την άλλη μεριά συμφέρει και το Ιράν, γιατί αναβαθμίζεται στην περιοχή ως βασικός παίκτης και προτάσσεται ως καρφί στα πλευρά της Σαουδικής Αραβίας, δημιουργεί πονοκεφάλους στο Ισραήλ, αλλά και στις ΗΠΑ και ειδικότερα στην κυβέρνηση του νεοεκλεγέντος Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος είχε καταφερθεί εναντίον της συμφωνίας ΗΠΑ - Ιράν για το πυρηνικό πρόγραμμα, και είχε δηλώσει πως θα την ακυρώσει εάν εκλεγόταν, συντασσόμενος κατ΄ αυτόν τον τρόπο με τον Πρωθυπουργό του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Τέλος η Ρωσία μετά από την ανωτέρω συμφωνία των τριών, βάζει γερά τα πόδια της στη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο.
Ο παμπόνηρος Ερντογάν παίζει παιχνίδι σε δυο ταμπλό.
Το οξύμωρο σε όλη την υπόθεση είναι ότι η παραπάνω συμφωνία έγινε υπό τη σκιά της μυστηριώδους δολοφονίας του Ρώσου Πρέσβη στην Άγκυρα, και όσοι προφανώς επεδίωξαν να δυναμιτίσουν αυτήν τη συμφωνία των “τριών” φαίνεται πως απέτυχαν.
Έτσι, ο Ερντογάν αναβαθμίζει τον ρόλο του στην περιοχή – όπως παραπάνω εξηγήσαμε - και επειδή η Τουρκία είναι πάντα αχόρταγη, έχει δείξει ότι προσπαθεί να επαναπροσεγγίσει την Ουάσιγκτον, με απώτερο σκοπό την έκδοση στην Τουρκία του αυτοεξόριστου στη Μασαχουσέτη, άσπονδου εχθρού του Ερντογάν, τον Φετουλάχ Γκιουλέν. Προς τούτο και οι συνεχείς δηλώσεις του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που θεωρεί υπεύθυνο της δολοφονίας του Ρώσου διπλωμάτη τον Ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν.
Κινούμενη άμμος η Μέση Ανατολή και η Ανατολική Μεσόγειος.
Όπως έχει τοποθετηθεί προεκλογικά ο Ντόναλντ Τραμπ, θα αμφισβητήσει την συναφθείσα συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ – Ιράν για το πυρηνικό πρόγραμμα (2231 ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ της 20ης Ιουλίου 2015), ευθυγραμμιζόμενος απόλυτα με τις θέσεις του Ισραηλινού Πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο οποίος δεν αποδέχεται και δεν αναγνωρίζει την αναφερομένη συμφωνία. Γιατί, το Τελ Αβίβ δεν πρόκειται να αποδεχθεί την όποια δυναμική παρουσία του Ιράν σε ρόλο ρυθμιστή στη Συρία και στην ευρύτερη περιοχή, η οποία θα στρέφεται εναντίον των γεω-στρατηγικών και γεωπολιτικών συμφερόντων του, αλλά και της εθνικής του ασφαλείας εν κατακλείδι. Δεν πρόκειται, δηλαδή, το Ισραήλ να αποδεχτεί μέσω του Ιράν μια αναβαθμισμένη σε ειδικό ρόλο Σιιτικής Χεζμπολάχ του Λιβάνου στα πλευρά του, η οποία θα αποτελεί το μακρύ χέρι της Τεχεράνης εναντίον του Ισραήλ.
Αυτό θα σημάνει, μέτρα του νέου Προέδρου των ΗΠΑ κατά του Ιράν. Που θα σημάνει, ότι θα ελλοχεύει ο κίνδυνος να διαταραχθούν οι σχέσεις του Τραμπ με τον Πούτιν.
Εκτός και αν οι δυο υπερδυνάμεις τα έχουν ήδη βρει κάτω από το τραπέζι, ως συνήθως, για το κρίσιμο γεωστρατηγικό και γεωπολιτικό χώρο της Μέσης Ανατολής και της Ανατολικής Μεσογείου. Όπως, το μοίρασμα του 50% προς 50% της Μέσης Ανατολής, μερίδια από τα ενεργειακά αποθέματα της Ανατολικής Μεσογείου, της συμμετοχής στον έλεγχο του υπό ίδρυση Κουρδικού κράτους. Σε αυτή την περίπτωση θα υπάρξει ανατροπή των δεδομένων της συνάντησης των τριών στη Μόσχα και θα αναμένεται να δούμε το νέο ρόλο που θα δοθεί στην Τουρκία, στη διαμορφούμενη νέα πολιτική κατάσταση στη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο.
Σύντομα αρχίζουν τα ζόρια για την Τουρκία.
Το ζητούμενο λοιπόν είναι εάν δεν ανατεθεί νέος ρόλος στην Τουρκία από τις δυο υπερδυνάμεις, στη νέα διαμορφούμενη Μέση Ανατολή και Ανατολική Μεσόγειο καθώς και στο διάδρομο της Ευρασίας, είναι δυνατόν να επιβιώσει ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, και για πόσο ακόμη, όταν θα πατάει σε δυο βάρκες προσπαθώντας να ισορροπήσει ανάμεσα σε Μόσχα και Ουάσιγκτον;
Ειδικότερα, όταν κληθεί από τις ΗΠΑ να ξεκαθαρίσει τη θέση του και να δηλώσει σε ποια πλευρά βρίσκεται!! Και το ζητούμενο είναι εάν μπορεί να “ανεχθεί” ή να αντέξει ο Τούρκος Σουλτάνος μεγαλύτερη πίεση από την πλευρά των ΗΠΑ.
Διότι, εάν πιεσθεί ιδιαίτερα από τις ΗΠΑ, εκτιμάται ότι μπορεί να ριχθεί περισσότερο στη ρωσική αγκαλιά. Εάν επιστρέψει στην προτέρα κατάσταση, δηλαδή της Ουάσιγκτον, αυτή η επιστροφή με ποια ανταλλάγματα θα συνοδευτεί και σε βάρος ποίου ή ποίων; Μα φυσικά, σε βάρος του αδύνατου κρίκου που αυτή τη στιγμή είναι η Ελλάδα των Μνημονίων, απότοκα της διεφθαρμένης διαχρονικής μεταπολιτευτικής ελληνόφωνης ξενοκρατίας.
Η Κίνα είναι ο νέος μεγάλος παίχτης.
Οι σχέσεις των δυο υπερδυνάμεων πολύ σύντομα θα δοκιμασθούν λόγω Κίνας. Η Κίνα στηρίζει τη Βόρεια Κορέα στο πυρηνικό της πρόγραμμα, χρησιμοποιώντας την ως μακρύ χέρι του Πεκίνου κατάτης Ουάσιγκτον. Η Κίνα είναι πολύ πιθανό να ενεργοποιήσει με μεγαλύτερες αποσταθεροποιητικές διαθέσεις τη Βόρεια Κορέα στην Κορεατική Χερσόνησο. Σε μια τέτοια εξέλιξη ο Πούτιν πως θα αντιδράσει, όταν έχει ήδη συνάψει πολύ καλές σχέσεις με τη Βόρεια Κορέα;
Αν ο Τραμπ συμφωνήσει με τον Πούτιν για να στριμώξουν την Κίνα, αναλογιζόμενοι, ότι η Κίνα εξελίσσεται σε επικίνδυνο παίχτη εναντίον των συμφερόντων και των δύο υπερδυνάμεων, τότε είναι πολύ πιθανόν να συμφωνήσουν από κοινού με πρωτοβουλία του Πούτιν να χτυπήσουν και την Γερμανία για τον ρόλο της στην Ευρώπη και την παγκοσμιοποίηση.
Αδύνατος κρίκος στις σχέσεις ΗΠΑ – Ρωσίας, η Αρκτική.
Ακόμη μια μεγάλη δοκιμασία στις σχέσεις των δυο υπερδυνάμεων, Ουάσιγκτον και Μόσχας, όπου “το τραίνο σφυρίζει” αλλά οι περισσότεροι δεν το ακούνε, τουλάχιστον ακόμη, είναι ο Αρκτικός Ωκεανός και η Θάλασσα του Μπάρεντς (*).
Η Ρωσία του Πούτιν, η οποία φαίνεται προς το παρόν να πατάει πιο σταθερά στην περιοχή από πλευράς στρατιωτικής άποψης, δεν πρόκειται να ανεχθεί καμιά απόπειρα παρείσφρησης με διάφορες παραλλαγές πολιτικο-στρατιωτικής αντιπαράθεσης στην Αρκτική. Αντίθετα, φέρεται αποφασισμένη και προετοιμάζεται προς τούτο πυρετωδώς για να αντιταχθεί, προκειμένου να προστατεύσει τα υψίστης σημασίας συμφέροντά της, τα οποία εκτός των άλλων απορρέουν από την χρησιμοποίηση της Βόρειας Θαλάσσιας Οδού στην Αρκτική, για τις ναυτιλιακές μεταφορές της στην Ευρώπη και στην Ασία.
Όπου δηλώνει παρόν η Τουρκία, η Ελλάς είναι απούσα.
Συνοψίζοντας, διακρίνουμε ότι η Τουρκία έχει πάντα ρόλο και λόγο στις γεωπολιτικές εξελίξεις της ευρύτερης περιοχής. Παρ΄ ότι η Τουρκία του Ερντογάν πρωτοστάτησε μαζί με το Κατάρ και τη Σαουδική Αραβία στη γιγάντωση του Ισλαμο-φασιστικού ISIS, με σκοπό το διαμελισμό της Συρίας και την ανατροπή του Άσαντ. Σήμερα που τα δεδομένα αλλάζουν, μετά τη δολοφονία του Ρώσου Πρέσβη, αλλά και την πτώση του ρωσικού στρατιωτικού αεροσκάφους που συνετρίβη επάνω από τη Μαύρη Θάλασσα, ο παμπόνηρος Ερντογάν κάνει στροφή 360ο από τον άξονά του και συμφωνεί στην κατάπαυση του πυρός στη Συρία, αλλά και την παραμονή του Άσαντ στην εξουσία.
Σε όλες αυτές τις λεπτές ισορροπίες στην αλλαγή του Πλανήτη, η Ελλάς με την Μπολσεβίκικη κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ είναι πανταχού απούσα.
Σε μια εποχή που όλες οι εξελίξεις μας ευνοούσαν και θα μπορούσαμε να δίνουμε παντού βροντερό παρών!!
(*) Θάλασσα του Μπάρεντς, ονομάζεται στον ανατολικό Αρκτικό Ωκεανό ολόκληρη η θαλάσσια έκταση που περιλαμβάνεται μεταξύ των παραλλήλων βορείου πλάτους 67 και 80 μοιρών και ανατολικών γεωγραφικών μεσημβρινών 18 και 68 μοιρών ανατολικού μήκους. Δηλαδή από βόρεια των Σκανδιναβικών Χωρών μέχρι του 68ου ανατολικού μεσημβρινού.